Door Olav Reijers:
Landwaterknooppunt klinkt als een uitgedroogd gerecht. Pas als u op zo’n plek komt, blijkt het fris en smakelijk te zijn. Het mooiste voorbeeld is Dieverbrug aan de Drentse Hoofdvaart.
Het Recreatieschap Drenthe heeft langs de Drentse Hoofdvaart en Hoogeveense Vaart in totaal acht zogenoemde landwaterknooppunten aangelegd. Het zijn plekken waar vaar-, fiets- en wandelroutes bij elkaar komen. Bezoekers kunnen er van het ene vervoermiddel op het andere overstappen. Het zijn levendige plaatsen waar boten voorbij varen en mensen rusten aan één van de picknicktafels. Er ligt altijd een parkeerplaats als begin van een fiets- of wandeltocht.
Ik kom er graag want het zijn zonder uitzondering plekken met een verhaal. Een verhaal van mensen die er hebben gewoond en gewerkt. Bij ieder knooppunt staan audiozuilen waar markante bewoners aan het woord zijn gelaten over hun leven aan en op het water. Mijn favoriet is de pullevaarder – melkboer – die vlakbij de sluis van Noordscheschut woonde. Hij voer iedere dag meer dan twintig kilometer over de meest onooglijke kanaaltjes om melk bij de boeren op te halen en naar de fabriek in Hoogeveen te brengen. Hij stopte het geld voor de boeren in een envelop, stak die onder het deksel en zette de melkbus aan de straat. Voor zover bekend is er nooit een cent verdwenen. Het lijkt een andere planeet maar was nog geen vijftig jaar geleden.
Op knooppunt Dieverbrug is het meest te beleven. Het dorp is ontstaan op de plek waar de doorgaande weg tussen Diever en Dwingeloo de Drentse Hoofdvaart kruiste. Reizigers tussen Assen en Meppel wisselden er van trekschuit en het was een overslagplaats voor landbouwproducten. Het sluiscomplex ademt nog altijd de sfeer van vroeger. Zelfs de sluiswachter bedient de deuren nog met de hand. Zijn verhaal klinkt uit de audiozuil.
Eenmaal uitgekeken hoeft een bezoeker zich niet te vervelen. De monumentale opzichterswoning is nu restaurant, in de loodsen zijn winkeltjes gekomen en wilt u eens aan een oude sluis overnachten, dan kan dat in de oude woning aan het water. Sinds kort is op het eiland een bezoekerscentrum ingericht met een leuke tentoonstelling over dorp, kanaal en omgeving. Als klap op de vuurpijl kunt u een van de pompgebouwtjes binnenlopen om een werkelijk prachtige gietijzeren pomp uit de jaren vijftig te bewonderen.
Gek genoeg kennen weinig mensen in Drenthe deze plek. Een tocht langs de landwaterknooppunten opent niet alleen voor bezoekers maar zelfs voor inwoners van onze provincie een nieuwe wereld. Het zou mij niet verbazen als het Recreatieschap ooit een onderscheiding krijgt voor dit smakelijke gerecht.
