Melenhorst Alstroemeriakwekerij Erica
Met ‘zorg’ geweekt
Zo ver ik kijken kan in de kas, is het een zee van groene planten onderbroken door één strook prachtig bloeiende bloemen in allerlei kleuren. Eigenlijk had ik, onderweg naar alstroemeriakwekerij Melenhorst in Erica, verwacht dat ik één grote bloemenzee zou aantreffen. Maar de bloemen worden nog in de knop geplukt, om vervolgens thuis op de vaas prachtig te bloeien, zo verklaart Rick Melenhorst. En nu ik ze zie herken ik de bloem ook uit mening boeket dat ik heb gekocht.
Samen met zijn broer Niels heeft Rick Melenhorst vorig jaar het bedrijf overgenomen van zijn vader en moeder. Maar helemaal losgelaten heeft pa het bedrijf nog niet. “Hij komt hier nog regelmatig binnenlopen en helpt een handje mee”, zo vertelt Rick glimlachend, terwijl ik een rondleiding door de kas krijg. Al sinds 1985 telen ze alstroemeria’s op ongeveer 2 hectare in kassen en op ca. 7.000 m2 buiten. Dat betekent dat hier zomaar 100.000 planten staan. Dagelijks gaan de bossen alstroemeria’s naar de veiling om daar verkocht te worden. De Melenhorst alstroemeria’s zijn niet alleen terug te vinden in de Nederlandse winkels, ze worden ook geëxporteerd naar Duitsland, Frankrijk, Engeland en naar groeimarkt Oost-Europa.
Nieuwe rassen
Naast het telen van de alstroemeria’s is de Melenhorst kwekerij ook specialist in het veredelen. Dat verklaart de strook met bloeiende planten in de kas, want dat zijn de rassen die nog in ontwikkeling zijn. “Wij zijn elf jaar geleden begonnen met de veredeling. Dat is een lang proces van het steeds maar weer kruisen van verschillende rassen”, legt Rick uit. “Daarbij beoordelen we de plant op eigenschappen zoals bloemkleur, steeldikte, knopgrote, knoppresentie, productie en gevoeligheid voor ziektes.
Ieder jaar produceren we duizenden zaailingen waarvan er maar een tiental overblijven die mooi en goed genoeg zijn om mee verder te gaan. Daarmee testen we vervolgens nog eens twee jaar, waarna er nog maar 2 à 3 overblijven die goed genoeg zijn. Daarna moeten we van deze 2 à 3 nieuwe rassen nog voldoende planten kweken. Je begrijpt dus dat het al met al wel zeven jaar duurt voordat een nieuw ras in een boeket in de winkel terug te vinden is.”
Colombia en Vietnam
Veredelen kost dus heel veel tijd en energie. Dat is ook de reden waarom er wereldwijd maar vier bedrijven aan veredeling doen. “En van die vier zijn wij de nieuwkomer,” lacht Rick. “Maar we zijn inmiddels al wel zo ver dat we onze nieuwe rassen leveren aan ’s werelds grootste alstroemeriakweker in Colombia. En we hebben ook de eerste stappen op de Vietnamese markt gezet”, vervolgt hij best een beetje trots. “In het begin selecteerden wij hier zelf de planten waarvan wij dachten dat ze geschikt zouden zijn voor Colombia. Maar door het verschil in klimaat en omgevingscondities groeiden de planten daar anders. Sommigen worden minder hoog of de kleur wordt anders. Daarom sturen we er nu, in een eerder stadium, al een grotere selectie naar toe waarvan zij zelf kunnen bepalen welk soort daar het beste past.”
Dagbesteding bieden
Naast aandacht voor de kwaliteit van de bloemen, is er vanaf het begin van het bedrijf ook veel aandacht voor het sociaal ondernemen. “Mijn moeder had vroeger al goede contacten met de Thriantaschool in Emmen, een school voor speciaal onderwijs. Zij zochten stageplekken voor hun leerlingen en zo hebben wij sinds begin jaren 90 regelmatig stagiaires van deze school op ons bedrijf”, legt Rick uit. “In 2014 waren er twee leerlingen die het hier tijdens hun stage zo naar de zin hadden gehad, dat ze na school graag bij ons wilden blijven. Wij hebben toen gekeken naar de mogelijkheden om dagbesteding aan te kunnen bieden. Zo hebben we ons aangesloten bij BEZINN (Boer En Zorg In Noord Nederland) en beschikken we sinds kort over het keurmerk ‘Kwaliteitswaarborg Zorgboerderijen van de Federatie Landbouw en Zorg.”
Plezier en voldoening
Dat zijn nog al wat stappen om dagbesteding aan te kunnen bieden. Wat is hiervoor jullie drijfveer? Daar hoeft Rick niet lang over na te denken. “Het begint natuurlijk met dat we hier werkzaamheden hebben die geschikt zijn voor mensen vanuit de dagbesteding. Maar het moet ook bij jezelf en bij je bedrijf passen. Het geeft mij voldoening dat ik ze een leuke plek kan bieden. Doordat ze hier kunnen werken wordt hun wereld groter en ontmoeten ze meer andere mensen. Dat lijkt me voor henzelf, maar ook voor hun ouders, beter dan dat ze de hele dag thuis zitten, zich misschien vervelen of veel tijd achter computer of PlayStation doorbrengen. Hier leveren ze een zinvolle bijdrage aan de productie en dat geeft voldoening. Ze zijn er vaak ook trots op dat ze de bloemen, die zij geplukt hebben, weer terug zien in de winkel in de buurt. Dat is toch mooi”, vertelt Rick die duidelijk enthousiast is.
Zoeken naar mogelijkheden
Maar er is ook een keerzijde zo vertelt hij. “De laatste jaren krijgen we te maken met steeds meer regelgeving en protocollen waaraan we moeten voldoen. We begrijpen de motivatie hiervoor. Maar voor de drie jongens die we nu vanuit de dagbesteding aan het werk hebben, wordt voor ons de administratieve druk verhoudingsgewijs te groot. We willen graag dagbesteding blijven bieden, maar dan moeten we er in groeien. Want als we meerdere mensen vanuit de dagbesteding aan het werk hebben, dan kunnen we ook iemand in dienst nemen die hen begeleidt en zorg draagt voor de kwaliteitszorg”, legt Rick uit. Dat klinkt eenvoudig maar zo blijkt het in de praktijk niet te zijn. “Het is moeilijk om aan nieuwe mensen voor de dagbesteding te komen. Enerzijds is er niet een centrale plek waar bekend is wie er dagbesteding zoekt en waar wij ons als aanbieder bekend kunnen maken. En anderzijds zijn er soms wat praktische problemen zoals bijvoorbeeld het vervoer, waar we een oplossing voor moeten vinden.”
Wie denkt er mee
Het is duidelijk dat Rick wat worstelt met dit vraagstuk. “Ik wil het liefst dagbesteding blijven bieden omdat we zien dat het voordelen biedt voor de medewerkers zelf, voor ons als bedrijf en collega’s en in mijn beleving ook voor de samenleving. We zijn er allemaal bij gebaat dat deze mensen niet thuis verpieteren of uit verveling misschien minder goede dingen gaan doen. Daarom zoek ik naar partijen zoals wellicht de gemeente Emmen om actief aan de slag te gaan om meer mensen een leuke en zinvolle werkplek te bieden. Samen moeten we dit toch voor elkaar kunnen krijgen”, besluit Rick.
Tekst: Foxtext, Fotografie: Dianne Dijenborgh
“Mijn moeder had vroeger al goede contacten met het speciaal onderwijs”
“We hebben ook de eerste stappen op de Vietnamese markt gezet”
