De Weltmeister: een nieuw multimediaspektakel van Iemandsland
Over bevrijding en loskomen van je verleden
Vier jaar na de eerste voorstelling van Iemandsland staat in september een nieuw theaterspektakel over de Veenkoloniën op het programma. De Weltmeister is een ruig multimediaspektakel dat laat zien hoe een doorsnee plattelandsgezin zich in 1974 losmaakt van hun geschiedenis en vooruit kijkt, de toekomst in.
Vader is uitbater van een klein tankstation nabij de Duitse grens. Als er een nieuwe snelweg naar Duitsland komt, krijgen ze het aanbod van een groot bedrijf om daar het tankstation te bemensen. Vader houdt vast aan zijn veiligheid, moeder wil de kans wél aannemen. Dochter en zoon hebben hun eigen pubervraagstukken waarmee ze worstelen.
De uit de Veenkoloniën afkomstige Bert Hadders kwam met het idee, Jan Veldman schreef het verder uit. Carmen Schilstra verzorgt de artistieke leiding. Albert Secuur is deze keer niet acteur maar regisseur, initiatiefnemer Bert Hadders zorgt als bandleider voor de muziek. In hun woonplaats Groningen vertellen Bert en Albert over hun jeugd, het platteland en hun nieuwe voorstelling.
Verbonden met het platteland
Bert groeide op op het platteland in het Drentse veenkoloniale dorp Tweede Exloërmond. Albert woonde als kind in de stad Groningen, maar was regelmatig bij familie op het Groningse platteland. Beide keerden ze zich in hun puberteit af van het platteland. In de stad, dáár gebeurt het. Nog steeds wonen ze in ‘Stad’ maar hun aanvankelijke afkeer van het ‘saaie’ platteland maakte plaats voor weemoed en respect.
Bert: ‘Voor mij is mijn jeugd op het platteland een eindeloze bron die ik vijftien jaar geleden weer aanboorde. In het Gronings schrijven bleek onuitputtelijk inspirerend. Om erover te kunnen schrijven is het goed om enige afstand te hebben. In kilometers én in tijd. Ik maak er dankbaar gebruik van.’
Albert: ‘Op mijn 12e vond ik het platteland steeds stommer worden. Pas toen ik in de Groningse dramaserie Boven Wotter de hoofdrol kreeg, viel het kwartje en voelde ik me weer verbonden met het platteland. Ging ik ook Gronings praten, iets wat ik daarvoor nooit deed. Door de afstand kun je er weer met liefde naar kijken.’
De Veenkoloniën
Bert werd een aantal jaren geleden gevraagd muziektheater te maken in de Drents-Groningse Veenkoloniën. In 2015 draaide in een bollenschuur in ‘the middle of nowhere’ bij Nieuw Buinen de eerste productie Iemandsland, een tragikomisch muziektheaterstuk over de Veenkoloniën en haar tegendraadse bewoners. Het stuk werd goed ontvangen, waarna meer dergelijke producties werden gemaakt. In september staat De Weltmeister op het programma.
Bert: ‘Onze voorstellingen hebben altijd een connectie met de streek. We proberen de verhalen van de streek te vertalen naar muziektheater. Een herkenbare streekgebondenheid met liedjes in de Drents, plaatselijke uitdrukkingen, humor en zelfspot.’
Albert: ‘Eigenlijk is het universeel. Het gaat over mensen en keuzes die je maakt, ga je bijvoorbeeld studeren in de stad of niet. Het is een herkenbaar onderwerp waar mensen tegenaan lopen, hoe ze hun leven willen indelen.’
1974
De Weltmeister speelt zich af in 1974, het jaar van het WK waarin het Nederlands voetbalelftal in de finale van Duitsland verloor, het jaar van de oliecrisis en de autoloze zondag.
Bert: ‘De voetbalwedstrijd op het WK van ’74 is een mooi ijkpunt. Ook was er de oliecrisis met de autoloze zondag. Na de oorlog was het steeds beter gegaan tot de oliecrisis kwam. De meeste mensen hebben daar een beeld bij.’
Albert: ‘De oorlogstrauma’s van de generatie die de oorlog had meegemaakt drukte op de maatschappij. Die WK-finale staat metafoor voor de bevrijding van de Duitsers. Dat had een genoegdoening moeten zijn. Je had in die periode de overstap naar de seksuele revolutie, naar de disco. Jongeren hadden meer moeite om los te komen van hun ouders dan nu het geval is. De Weltmeister vormt een collage van 1974 aan de hand van een gezin. We laten situaties zien die belangrijk zijn en ook op het gezin drukken. De jongeren willen zich bevrijden van hun ouders. De vrouw wil zich bevrijden van het huwelijk…’
Bert: ‘1974 is qua muziek erg interessant. Ik was toen 12 jaar. De muziek uit je pubertijd heeft een bijzonder plekje in je hart. De muziek voor de voorstelling is muziek van nu, geïnspireerd door de jaren 70. Dat gaat van ABBA naar Frank Zappa.’
Locatietheater
Het eerste jaar werd de productie gespeeld in een boerenschuur op het platteland, daarna op een schip en weer terug naar de boerenschuur. Voor De Weltmeister is verrassend genoeg gekozen voor het Atlas Theater in Emmen.
Bert: ‘We waren in het Atlas Theater voor een presentatie en raakten onder de indruk van dat podium en de mogelijkheden die het biedt. Als je zo’n knots van een theater hebt in het gebied waar je wilt spelen, met alles erop en eraan, dan moet je daar toch gebruik van maken?’
Albert: ‘We wilden niet bekend staan als ‘die theatermakers in die schuur’ en zochten dus iets anders. We maken locatietheater, dus de lijn van wat we in Nieuw-Buinen deden zetten we nu door ín het theater. We gebruiken het theater als bijzondere locatie. Het publiek komt door een andere ingang binnen, de ontvangst wordt een bijzondere beleving met projectie en muziek. Daarna begint de voorstelling die ook nog weer anders gesitueerd is dan je gewend bent. Je krijgt echt een kijkje in het theater.’
Bert: ‘De plannen zien er fantástisch uit. Het is weer totaal anders dan vorige keren. Al hebben we hebben natuurlijk een eigen stijl.’ Albert: ‘We blijven telkens vernieuwen, we blijven het publiek verrassen. Het decor is voortdurend in beweging, we gebruiken licht en prachtige animatie. We gaan daarbij van het realisme af, we willen dat de mensen er hun eigen invulling aan geven. Mijn droom is iedereen in een LSD-trip te krijgen. Dat je met z’n allen niet meer weet waar je moet kijken.’
De Weltmeister speelt van 18 tot en met 29 september in het Atlas Theater in Emmen. Kaarten zijn te koop via www.iemandsland.com en www.vanplan.nl.