Beelden in Gees
Kunst kijken moet je doen met vier ogen.
Ruim zevenenhalfjaar is Yvo van Marle eigenaar van Beelden in Gees. Een culturele topattractie in Zuid-Drenthe. Voor zijn komst stond deze vermaarde beeldentuin met galerie bekend als ‘DeHullu.’ Een periode die voor van Marle begon met een groot drama. Net nadat de koopovereenkomst was getekend overleed zijn vrouw Ted, totaal onverwachts. Het gemis blijft groot. Ze hebben elkaar vijfentwintig jaar gekend. Gelukkig heeft hij de draad weer opgepakt, en geniet hij dagelijks van de keuze die ze samen hebben gemaakt.
Volgens van Marle was het concept van deze beeldentuin uniek. Bezoekers gingen in de beginjaren niet naar kunst kijken maar naar De Hullu. “Het was bijna een familiebezoek wat ze deden. De laatste jaren is er echter zoveel aanbod aan beeldentuinen bijgekomen, dat vooral mensen uit de Randstad veel meer keuze hebben gekregen. Nu zeggen veel mensen die hier zijn geweest: “Geweldig, wij komen zeker terug.” Maar of ze dat gaan doen, is altijd maar de vraag.
Als ik de telefoon opneem met ‘Beelden in Gees’ wordt er regelmatig gevraagd of ze met De Hullu spreken. DeHullu was een begrip. Daar hebben we nog altijd profijt van. Ik heb wel moeten leren dat je als eigenaar moet laten zien wie je bent en waar je voor staat. Mensen willen ook graag met mij praten als ze een beeld kopen. Daar heb ik aan moeten wennen. Ik ben niet iemand die zich zelf belangrijk vindt. Ik ben meer iemand die dingen samen wil doen.
Wanneer begin je aan de voorbereiding van een zomerexpositie?
De voorbereiding op een zomerexpositie start meestal twee jaar van tevoren, dan begin je al te denken en het benoemen welke kunstenaars je graag wilt hebben. Het begint dan wel met mensen die we nog niet hebben gehad. Ik werk nauw samen met Nelleke, zij is mij steun en toeverlaat en werkt al twaalf jaar in de galerie. Ik zou dit vak nooit alleen willen doen. Want kunst kijken moet je doen met vier ogen. Wij gaan meestal samen alle kunstenaars bezoeken, ook in het buitenland. Elk jaar spreken wij er zo’n dertig. Van december tot maart zijn we hiermee bezig. Ik heb zo mijn eigen ideeën, die ik zelf moeilijk kan formuleren. Als je mij nu vraagt, wat is belangrijk bij kunst dan weet ik dat niet zo precies. Door haar achtergrond kijkt Nelleke er vaak anders naar dan ik. Dat is enorm belangrijk om een interessante expositie te kunnen maken.
We hebben in onze beeldentuin gigantisch veel ruimte, dus ‘the sky is the limit’ zou je kunnen zeggen. We hebben twee interessegroepen. Tuinpubliek die we niet willen storen met de kunst die er staat, en kunstpubliek dat optimaal wil kunnen genieten van de beelden die we hebben staan. Het is zoeken naar evenwicht tussen die twee. Dat betekend ook dat we kiezen voor een breed aanbod aan figuratieve- en abstracte kunst. We beginnen altijd met de vraag: ’Welke kunstenaars heeft er grote beelden.” We hebben namelijk plekken waar echt grote beelden moeten staan. Het is best heel moeilijk om grote beelden te krijgen.
Ook hebben we een lijstje van mensen waarvan we denken die moeten we weer eens vragen. Er bieden zich ook kunstenaars aan en we krijgen tips en adviezen van vrienden uit de kunstwereld. We zoeken voortdurend naar het evenwicht tussen nieuw en vertrouwd. Een grote groep vaste bezoekers komt hier al ruim 20 jaar. We willen dat iedereen hier wat vindt dat hem aanspreekt.
Hoe omschrijf je de huidige zomerexpositie?
Je ziet hier kunst die op geen enkele manier schuurt. Wij doen geen schokkende dingen. Er staan wel veel blote vrouwen in de tuin, maar dat vindt niemand schokkend. Alleen mijn moeder had daar nog weleens moeite mee. Ze was zeker niet preuts, maar vond dat het wel wat minder mocht. Zij heeft gezorgd dat ik hier naartoe ben gekomen. De meeste nieuwe bezoekers komen hier door hun moeder. Dit heeft te maken denk ik, met het feit dat driekwart van de bezoekers vrouw zijn. We ontvangen regelmatig tuingroepen, die bestaan alleen uit vrouwen. Vriendinnengroepen weten ons ook prima te vinden. Mannen gaan liever samen naar het voetballen of de kroeg in. Het viel mij direct al op, dat er hier veel meer damestoiletten waren dan voor heren. Eerst begreep ik dat niet, nu wel. Mijn moeder had deze beeldentuin ook ontdekt via een vriendinnengroepje. Later heeft ze mij en Ted hier naartoe meegenomen. Wij vond het hier wel mooi, maar hebben er nooit aan gedacht dat het iets voor ons zou zijn. Maar zo is het wel begonnen. Mijn moeder is een half jaar geleden overleden. De laatste jaren had ze maar 1 wens en dat was hierheen komen. Thuis ben ik niet met kunst opgevoed, die belangstelling komt bij mijn vrouw vandaan. Op onze vakanties gingen vaak naar de naar de Biënnale in Venetië of de Documenta in Kassel. Toen Bilbao een nieuw museum kreeg zijn we daar ook geweest. Kunst heeft altijd een rol in onze levens gespeeld. Eerst muziek, later ook beeldende kunst.”
Ik ben er niet op uit om mijn bezoekers te schokken. Dat is een belangrijk punt want de meeste bezoekers zijn op leeftijd en komen om te genieten. Controversieel werk plaatsen we niet en is denk ik ook moeilijk verkoopbaar. Ik ga zelf met veel plezier naar een Mark Rothko tentoonstelling. Ik vind het wel leuk om controversiële kunst te zien. Alleen in deze omgeving wil ik daar niet aan beginnen. Ik ben bang dat je anders mensen wegjaagt. Je raakt in de loop van de jaren als bezoekers in de tuin en galerie zijn geweest, gewend aan de complimenten en vlijende opmerkingen. Ik ben blij dat Beelden in Gees er niet alleen schitterend uit ziet, maar nog steeds goed en strak in elkaar zit.
Variatie in materialen vinden we belangrijk, ook omdat het publiek zo gemêleerd is. We hebben nu relatief veel brons, maar we hebben ook: hout, staal, glas, marmer, klei en keramiek in huis. We zijn altijd opzoek naar afwisseling en balans in ons abstracte en figuratieve kunstaanbod. De herfstexpositie was tot nu toe altijd een kopie van de zomer editie, wat betreft elk wat wils. Alleen hadden we buiten geen beelden staan. Voor de herfst heb ik de expositie thematisch gemaakt. Dat kun je met een beeldentuin tussen 150 en 175 beelden helaas niet doen. De kans bestaat dat het dan ontzettend saai wordt.
Ik ben altijd opzoek naar samenwerking met andere beeldentuinen. Soms is het een eenzaam beroep. Soms komen mensen van nieuwe galerieën hier om te praten over hoe wij het hier doen. Dat vind ik prima.
Ik probeer met kunstenaars een band op te bouwen. We gaan ze ook allemaal in hun eigen atelier bezoeken. Het is ook belangrijk dat ze bij ons passen. Dat is belangrijk als je ruim een half jaar zaken met elkaar moet doen. We vragen wel wat, want ze moeten relatief veel werk hebben. Ze hebben hier namelijk wel wat ruimte met kunst te vullen. Daarom wil ik met hem of haar ook een goed gesprek hebben gehad.
Deze zomer zijn er maar liefst weer acht woensdagavonden muziek bij Beelden in Gees. Er zitten geweldige bands bij. Ik ben altijd passief bezig geweest met muziek. Mijn vrouw heeft in bandjes gezeten. Ik vind het dan ook heerlijk om naar muziek te luisteren. Eigenlijk doe ik het vooral voor mijzelf. Op juli begint het en de laatste avond is in augustus. We gaan door tot dat het donker wordt. We proberen verschillende muziekgenres aan te bieden.
Zolang ik gezond ben blijf ik met plezier rondlopen.
